Beeldbrug aflevering 3: Annebel Vernooij en Lotte Bosch

Afbeelding 1 links: aaing j gni aa, Barry Flanagan, multimediaal (o.a. verf, stof, plastic), 1965. (foto: Tate https://www.tate.org.uk/art/artworks/flanagan-aaing-j-gni-aa-t01120).
Afbeelding 2 rechts: Qawas, Annebel Vernooij, staal en acryl, verschillende afmetingen (van 50 x 70 cm tot 150 x 230 cm), 2020 (foto: Annebel Vernooij https://annebelvernooij.nl/Work/index.html).

Toevallige organismen ontdekt in de kunst 

Het komt zelden voor, maar de gelukkige kunstenaar overkomt het een enkele keer tijdens zijn of haar werkzame leven: het ontdekken van een nieuwe soort. In 2018 overkwam het Annebel Vernooij. Zij ontdekte de Qawas, een geslachtloos organisme, dat zich voortplant door middel van een zogenaamde ‘Djes’. De Qawas is een slank, potig wezen dat verschillende felle kleuren aanneemt, naarmate hij groter wordt (afb.2). De kleiachtige structuur van de poten van de Qawas draagt bij aan de schijnbare fragiliteit en knuffelbaarheid van de soort. Echter, onafhankelijk van het aantal poten staat de Qawas even stevig op zandgrond als op beton. De groene, gele, rode en blauwe Qawas vormen een vertederend gezelschap. Vernooij heeft haar afstudeerproject aan de HKU toegelegd op het onderzoek naar dit nieuwe, uitzonderlijke wezen (afb. 3). De resultaten zijn te lezen en te bekijken in een heuse encyclopedie, volledig gewijd aan de nieuwe soort.

Afbeelding 3: Kunstenaar en onderzoeker Annebel Vernooij aan het werk omgeven door de Qawas-familie (still uit video over Qawas, Annebel Vernooij, https://annebelvernooij.nl/Work/index.html).

De Qawas-familie vertoont een grote gelijkenis met de aaing j gn aa, die in 1965 toevalligerwijze werd ontdekt door de kunstenaar Barry Flanagan, die destijds net als Vernooij in 2018 nog student was. Aaing j gn aa bestaat uit vijf onderdelen, opgebouwd uit diverse materialen met tevens een hoog aaibaarheidsgehalte (afb. 1). De organische vormen van zowel de afzonderlijke onderdelen als het ensemble onderstrepen de toevalligheid van de ontdekking en de gelukkige samenkomst van de vijf organismen. Na de onthulling van aaing j gn aa en zijn afstuderen in 1966 heeft Flanagan zich volledig gericht op het vinden van nieuwe vormen en materialen in de natuur en de kunst. Hij ging op een geheel eigen, vrije en vooral geestige wijze te werk. Hieruit ontstond onder andere een reeks bronzen hazen, waarvan eentje al achttien jaar pontificaal, nadenkend op de drukke Neude zit. 

De omvang en de aard van het oeuvre van een onbevreesde fantast als Flanagan maakt vooral nieuwsgierig naar de toekomstige ontdekkingen en creaties van de jonge Annebel Vernooij. Met haar recente vondst en omvangrijke onderzoek naar de Qawas heeft zij zich nu al als pionier in de kunsten bewezen. Het wachten is op een volgende ontdekking…

Geschreven door Lotte Bosch